بهره گیری فتحعلی شاه از زبان تصویر در قدرت نمایی

نویسندگان

  • محمدتقی اشوری هیأت علمی و دانشیار دانشگاه هنر تهران، دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر
  • نفیسه عثنی عشری پژوهش هنر دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر دانشگاه هنر تهران/هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا
چکیده مقاله:

شکل­گیری شاخه­ای جدید از هنر نگارگری ایرانی به نام «چهره­نگاری و پیکرنگاری درباری» به ابتکار فتحعلی­شاه کاربرد نوعی رسانه تصویری بود که در جهت تحقق اهداف تبلیغاتی شاهان قاجار شکل گرفت و بر این اساس به نظر می­رسد که بین این آثار و گرافیک فصل مشترکی وجود دارد و لذا مسأله اصلی مقاله آن است که احیایارتباطاتتصویری سلطنتیایران قدیم به خواست فتحعلی­شاه دارای چه فصل مشترکی با گرافیک بوده است؟ با کمی تأمل بر غالب آثار برجای­مانده از هنرهای درباری دوران قاجار همچون انواع نقاشی­، صخره­نگاری و حتی ضرب سکه این نکته آشکار می­شود که عموم آنها دارای اهدافی تبلیغاتی بوده، آن­چنانکه اگرچه در ظاهر عناصر تزیینی محسوب می­شده­اند، اما در لایه­های پنهان خود به لحاظ تأثیرات اجتماعی، ناقل مفهوم مشروعیت­بخشی نظام و در یک کلام سازوکار برجسته­سازی چهره قدرت بودند، به همین علت می­توان این آثار را بر اساس هویت کاربردی آنها متعلق به حوزه گرافیک دانست. این مقاله از نوع کیفی و روش آن تحلیلی تاریخی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار محمد سلماسی‌زاده* چکیده این پژوهش به تبیین تأثیر مجتهدان شیعه در مهار خودکامگی مطلق شاهان قاجار می‌پردازد و در قالب مطالعه‌ای موردی، هم‌زمان با واکاوی منابع دست‌اول تاریخی در عصر فتحعلی شاه قاجار (1250 - 1212 ق)، میزان سازگاری نظریه استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی مارکس و انگلس را با اوضاع تاریخی آن ارزیابی می کند. پرسش اصلی پژوهش این است: آی...

متن کامل

تحول جایگاه زن در نثر پیش از مشروطه (از دورۀ فتحعلی شاه تا مظفرالدین شاه)

باور عمومی چنان است که توجه به مساله زن و بازتاب آن در ادبیات، در دوره مشروطه شکل گرفته است. اما به گواهی متون تاریخی، بازتاب مسائل زنان در ادبیات سیری تکاملی را طی کرده است. از دوره فتحعلی شاه زمینه های توجه به مسائل زنان در مقایسه میان زن ایرانی و زن فرنگی آغاز شد و روندی طولانی و تاریخی را تا دوره ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه طی کرد تا در دوره مشروطه به بار نشست. نثر خصوصاً در دوره ناصری با ...

متن کامل

بهره گیری ادبی از اصطلاحات و لغزش‌های عروض و قافیه در ساخت تصویر و مضمون شعر

شاعران فارسی در دوره‌های مختلف از حوزه‌های متنوعی جهت ساخت تصویر و مضمون بهره جسته‌اند. یکی از این موارد خلق مضمون و تصویر برپایة اصطلاحات شعری است. هدف این مقاله نشان دادن وجوه مختلف به‌کارگیری اصطلاحات شعری با تاکید بر اصطلاحات عروض و قافیه است که با روش توصیفی تحلیلی با توجه به اشعار سی شاعر سنتی از دوره‌های مختلف تا دوره بازگشت ادبی، در دو محور مضمون‌سازی از اصطلاحات عروض و قافیه و ساخت توج...

متن کامل

بررسی رابطه بین حمایت فتحعلی شاه قاجار از هنر و استفاده سیاسی از آن

این مقاله با بررسی منابع مکتوب پیرامون هنر و فرهنگ قاجار و با روش توصیفی به تحلیل نقش فتحعلی‌شاه در حمایت و همچنین نحوه بهره‌برداری سیاسی از هنر در دوره اول قاجار پرداخته می‌شود. فتحعلی‌شاه قاجار با شناختی که از تاریخ ایران داشت به‌خوبی توانست وجه کاربردی هنر را در راستای سیاست بقا و سلطه قدرت خودش به کارگیرد. وی برخلاف بسیاری از اسلاف خود، همانند شاهان باستان به یک جنبه قویی‌تر هنر نیز آشنا بو...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 20

صفحات  47- 58

تاریخ انتشار 2018-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023